Biertje na het fietsen goed voor de dorst?

Bier wordt vaak gedronken na het fietsen. De inspanning moet immers gevierd worden en wat is na een wielertochtje lekkerder dan bier?

Maar is dat wel een goed idee? Wat zijn de algemene richtlijnen voor rehydratie na het fietsen? Heeft bier dezelfde samenstelling als een rehydratiedrank? Kan een biertje je helpen om vochtverliezen na inspanning aan te vullen? En hoeveel bier kun je dan het beste drinken?

Wat zijn de algemene rehydratierichtlijnen?
Vul vochtverliezen aan met 150% van het totale verlies, dat is de algemene richtlijn voor rehydratie na inspanning van het American College of Sports Medicine¹. Dan houd je rekening met de extra vochtverliezen bijvoorbeeld door plassen. Dehydratie kan de sportprestatie verminderen. Meer dan 2% van je lichaamsgewicht aan vocht verliezen (voor een persoon van 75 kg betekent dat ongeveer 1.500 ml vocht), kan je prestatie al negatief beïnvloeden. Een goede rehydratiedrank bevat naast water, koolhydraten (6-8 gram per 100 ml) en natrium (25 mmol per liter). Natrium is belangrijk om vocht vast te houden en om natriumvoorraden aan te vullen. Koolhydraten zijn belangrijk voor het aanvullen van de energievoorraden in het lichaam in de vorm van glycogeen (de inactieve vorm van glucose) en dragen een klein beetje bij aan het vasthouden van vocht¹.

Heeft bier dezelfde samenstelling als een rehydratiedrank?
Een isotone sportdrank lijkt de ideale rehydratiedrank, aangezien het een optimale hoeveelheid koolhydraten en natrium bevat en deze voedingsstoffen daardoor snel worden opgenomen in het bloed. Ook een hypotone rehydratiedrank (lagere hoeveelheid koolhydraten en natrium) en water zijn goede opties, zeker als tijd geen rol speelt.

Bier bevat naast koolhydraten, vocht en een hele kleine hoeveelheid natrium, ook alcohol. Alcohol zorgt ervoor dat je meer gaat plassen en werkt dus juist vochtafdrijvend. Het effect van alcohol neemt af bij een lager alcoholpercentage (minder dan 4%). Meerdere onderzoeken naar bierconsumptie na inspanning concluderen dat er qua urineproductie geen verschil is tussen alcoholvrij, bier met een laag alcoholpercentage en water^2-6.

Tabel 1. Gemiddelde samenstelling van verschillende dranken per 100 milliliter

Op basis van gegevens van NEVO en producenten.

Kun je je vochtverliezen na het sporten weer aanvullen met bier?
De onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan verschillen behoorlijk van elkaar qua opzet. Desondanks is er nog geen een studie geweest waarbij bier na inspanning leidde tot volledige rehydratie². Een onderzoek bestudeerde het effect van een matige hoeveelheid bier (660 ml, bier met 4.5% alcohol) in combinatie met mineraalwater na het hardlopen⁴. De deelnemers mochten zoveel water drinken als zij wilden. Dat bleek een goede keuze, want direct na het drinken van de dranken hadden de deelnemers een hoog rehydratiepercentage (ongeveer 80%). Dit zegt echter niks over de capaciteit van bier als rehydratiedrank op zich, alleen in combinatie met water. Een ander onderzoek zag een duidelijk negatief effect van bier op de vochtbalans. Na het drinken van 1,6 liter bier (4.5% alcohol) bij verlies van 2% lichaamsgewicht aan vocht was de urineproductie hoger dan na het drinken van alcoholarm bier (0,5% alcohol) of water.⁷ Bij nog twee andere onderzoeken veranderden onderzoekers de samenstelling van bier. Ze experimenteerden met verschillende bieren en voegden daar extra natrium aan toe. Wat bleek, bier met een laag alcoholpercentage van 2,3% in combinatie met 50 mmol per liter natrium had de meest positieve invloed op de vochtbalans vergeleken met bieren met een hoger alcoholpercentage en een lagere hoeveelheid natrium^8,9.

Er is nog meer onderzoek nodig naar de invloed van bier op rehydratie. De huidige wetenschappelijke basis bestaat voornamelijk uit kleine studies met een verschillende onderzoeksopzet². Daarnaast is er alleen onderzoek gedaan onder mannen en is dus het effect van bierconsumptie na inspanning op de vochtbalans bij vrouwen onduidelijk.